Παγκόσμια Ημέρα Υγείας 7 Απριλίου 2025

Κάθε χρόνο στις 7 Απριλίου εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας (World Health Day), η οποία επικεντρώνεται σε σημαντικά προβλήματα της δημόσιας υγείας που απασχολούν όλο τον κόσμο.

Η 7η Απριλίου είναι η ημερομηνία «γέννησης» το 1948 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ενός εξειδικευμένου οργάνου του ΟΗΕ για θέματα δημόσιας υγείας.

Το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Υγείας για το 2025 είναι: «Υγιείς αφετηρίες, ελπιδοφόρο μέλλον» (Healthy beginnings, hopeful futures)

Με αφορμη την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας για το 2025, θα ξεκινήσει μια εκστρατεία διάρκειας ενός έτους για την προώθηση της "Yγείας της μητέρας και των νεογνών".

Η εκστρατεία, με τίτλο «Υγιείς αφετηρίες, ελπιδοφόρον μέλλον», έχει σκοπό να παροτρύνει τις κυβερνήσεις και τους υγειονομικούς να εντείνουν τις προσπάθειες για τον τερματισμό των θανάτων μητέρων και νεογνών που μπορούν να προληφθούν και να δώσουν προτεραιότητα στη μακροπρόθεσμη υγεία και ευημερία των γυναικών.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΥΓΕΙΑ

Η υγεία θεωρείται σαν ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία μιας πλήρους και ευτυχισμένης ζωής. Η έννοια της υγείας στη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας διέφερε στους πολιτισμούς, από τους περισσότερους όμως θεωρούταν ολιστικά σαν ένα είδος αρμονίας μέσα στο άτομο και μεταξύ του ατόμου και του περιβάλλοντός του.

Ο όρος «υγεία» εξακολουθεί να μην έχει έναν κοινά αποδεκτό ορισμό. Πρώτη απόπειρα για επίτευξη ομοφωνίας έγινε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.), ο οποίος, το 1946, στην ιδρυτική του διακήρυξη, όρισε την υγεία σαν "μια κατάσταση πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας, όχι μόνο απουσία νόσου ή αναπηρίας". Αυτό αποτελεί περιγραφή μιας ιδανικής κατάστασης ή ένα στόχο παρά μια απλή σύλληψη της υγείας.

Με βάση τα παραπάνω, θα ορίζαμε την υγεία σαν μια κατάσταση όπου το άτομο έχει τη δυνατότητα να υπερβεί τις κρίσεις και τις διαταραχές της ισορροπίας του, διαμορφώνοντας νέους κανόνες συμπεριφοράς και νέες αξίες.

Ο ισχύων ορισμός της Υγείας περιλαμβάνεται στον πρόλογο του καταστατικού του ΠΟΥ.

Υιοθετήθηκε από τη Διεθνή Διάσκεψη για την Υγεία (Νέα Υόρκη, 19-22 Ιουνίου 1946), τέθηκε σε ισχύ στις 7 Απριλίου 1948 και παραμένει αναλλοίωτος: «Υγεία είναι μια κατάσταση πλήρους σωματικής, νοητικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι απλώς η απουσία νόσου ή αναπηρίας.» ("Health is a state of complete physical, mental and social well-being and not merely the absence of disease or infirmity.")

Η Παγκόσμια Υγεία σε αριθμούς

• Τουλάχιστον το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού εξακολουθεί να μην έχει πλήρη κάλυψη βασικών υπηρεσιών υγείας.
• 7,2 τρισ. δολάρια ή το 10% του παγκόσμιου ΑΕΠ δαπανάται ετησίως για την υγεία.
• 371 δισ. δολάρια επενδύσεις για την επόμενη 15ετία θα έκαναν τον κόσμο μας πιο υγιή.
• 97 εκατ. πρόωρους θανάτους, θα μπορούσαν να αποτρέψουν οι επενδύσεις στα συστήματα υγείας.
• Η μέση παγκόσμια δαπάνη για την υγεία ανέρχεται στα 1011 δολάρια, με τις μισές χώρες να δαπανούν λιγότερο από 366 δολάρια ανά κάτοικο.
• Περίπου 100 εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να ωθούνται σε συνθήκες ακραίας φτώχειας (που ορίζεται ότι ζουν με 1,90 δολάρια ή λιγότερο την ημέρα) επειδή πρέπει να πληρώσουν για την υγειονομική περίθαλψη.
• Πάνω από 800 εκατομμύρια άνθρωποι (σχεδόν το 12% του παγκόσμιου πληθυσμού) δαπάνησαν τουλάχιστον το 10% των οικογενειακών προϋπολογισμών τους για να πληρώσουν για την υγειονομική περίθαλψη.
• 5,4 εκατ. παιδιά κάτω των 5 ετών πέθαναν το 2017.
• 1,25 εκατ. άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο σε τροχαία δυστυχήματα.
• 80% της πρόωρης καρδιακής νόσου, του εγκεφαλικού επεισοδίου και του διαβήτη μπορούν να προληφθούν.
• Το 23% όλων των εκτιμώμενων θανάτων παγκοσμίως συνδέεται με το περιβάλλον.
• 40.5 εκατ. θάνατοι οφείλονται σε μη μεταδοτικές ασθένειες (το 71% παγκοσμίως).
• 800.000 αυτοκτονίες σημειώνονται κάθε χρόνο στον κόσμο (ένας θάνατος κάθε 40 δευτερόλεπτα).

Τι είναι ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ (ΠΦΥ)

Ως Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (Π.Φ.Υ.) νοείται το σύνολο των ολοκληρωμένων υπηρεσιών που έχουν ως σκοπό την παρακολούθηση, διατήρηση και βελτίωση της υγείας του ανθρώπου. Περιλαμβάνει την προαγωγή της υγείας, την πρόληψη της νόσου, τη διάγνωση, την θεραπεία, την ολοκληρωμένη φροντίδα με συνέχεια και συνέπεια.

Οι υπηρεσίες της Δημόσιας Π.Φ.Υ. διαρθρώνονται, αναπτύσσονται, οργανώνονται και λειτουργούν με βάση τις αρχές της δωρεάν καθολικής υγειονομικής κάλυψης του πληθυσμού, της ισότιμης πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας, της προσέγγισης αποκλεισμένων και ευπαθών κοινωνικών ομάδων, της διασφάλισης της ποιότητας και ασφάλειας των παρεχομένων υπηρεσιών, της συνέχειας της φροντίδας υγείας, της τομεοποίησης, της ιατρικής, νοσηλευτικής ή άλλης επαγγελματικής δεοντολογίας, της εγγύτητας των υπηρεσιών στον τόπο κατοικίας, διαμονής ή εργασίας, της διασύνδεσης με λοιπές υπηρεσίες υγείας, της ορθολογικής παραπομπής σε άλλες μονάδες ή υπηρεσίες του Ε.Σ.Υ. ή συμβεβλημένων παρόχων για διάγνωση, θεραπεία, νοσηλεία ή περαιτέρω φροντίδα και της διατομεακής συνεργασίας με τοπικούς, κοινωνικούς και επιστημονικούς φορείς, καθώς και της αγωγής υγείας της κοινότητας .

Στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες, η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας (ΠΦΥ) νοείται ως το πρώτο σημείο επαφής των πολιτών με το σύστημα υγείας, άλλοτε υποχρεωτικό (gatekeeping) και άλλοτε προαιρετικό.

Η ενδυνάμωση και ενίσχυση της ΠΦΥ αποτελεί σημαντική προυπόθεση για την επίτευξη της καλής υγείας σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο.

ΥΓΕΙΑ : "μια κατάσταση πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας».